Op 16 december 2018 werd in Rotterdam de Orthodoxe Zendende Instantie (OZI) opgericht. Metropoliet Athenagoras, voorzitter van de Orthodoxe Kerk in Nederland (OKIN) en Bisschop Arseny, voorzitter van het Samenwerkingsverband Oriëntaals-orthodoxe Kerken (SOKIN) tekenden hiertoe een overeenkomst tussen beide Orthodoxe koepels. Namens de ongeveer een kwart miljoen Orthodoxen in Nederland zal de Orthodoxe Zendende Instantie als vertegenwoordigend orgaan optreden bij de Nederlandse rijksoverheid. In de praktijk betreft het de ministeries van Justitie en Veiligheid, van Defensie (geestelijke verzorging van resp. gedetineerden en militairen) en van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (academische theologische opleiding). Daarnaast zal de OZI als aanspreekpunt fungeren op het gebied van standaarden en scholing voor geestelijke verzorging bij zorginstellingen, politie en in de eerstelijnszorg.
De oprichting van de OZI is historisch te noemen. Na 1500 jaar schisma hebben beide Orthodoxe families in Nederland besloten tot bestuurlijke samenwerking. Er is weliswaar nog geen herstel van eucharistische communie, maar wel vriendschappelijke samenwerking en een gezamenlijk pastoraal team binnen het justitiepastoraat. Studenten van beide families leren samen binnen het St Irenaeus Orthodox Theologisch Instituut, voorheen het Amsterdams Centrum voor Orthodoxe Theologie.
Met de oprichting van de OZI is ook een belangrijke stap gezet in de emancipatie van de Orthodoxe gelovigen in Nederland. Al honderden jaren is de Orthodoxie in Nederland vertegenwoordigd, met als meest prominente Orthodoxe geloofsgenoot onze koningin Anna Pavlovna.
Wij schrijven ‘Orthodox’ met een hoofdletter ter aanduiding van één van de drie grote stromingen binnen het christendom (naast de Rooms-katholieke en Protestantse). Dit om verwarring te voorkoming met het bijvoeglijk naamwoord ‘orthodox’, dat ook gebruikt worden om bepaalde groepen protestanten of Joden aan te duiden en vaak de bijbetekenis ‘conservatief’ heeft – Orthodoxe christenen beschouwen zichzelf als traditioneel, maar niet per definitie als conservatief.
Metropoliet Athenagoras, voorzitter van de Orthodoxe Kerk in Nederland (OKIN) en Bisschop Arseny, voorzitter van het Samenwerkingsverband Oriëntaals-orthodoxe Kerken in Nederland (SOKIN) vormen het bestuur van de Orthodoxe Zendende Instantie (OZI).
Zilveren Orthodox kruis, collectie Anna Paulowna 1850, Russisch Orthodoxe kerk van de Heilige Maria Magdalena te Den Haag